Social media a wydatki impulsywne: narastający problem finansowy przed Black Friday

Trendy płatności cyfrowych: karty kredytowe i pożyczki

Dane z Europejskiego Raportu o Płatnościach Konsumenckich 2024 (ECPR) ujawniają niepokojące wzorce wśród Millenialsów i Pokolenia Z, które najbardziej ulegają wpływowi reklam w mediach społecznościowych i coraz częściej polegają na kredytach, by pokryć podstawowe wydatki.

Wpływ mediów społecznościowych na zakupy impulsywne

Platformy społecznościowe stają się potężnym narzędziem kształtującym zachowania konsumentów, szczególnie wśród młodszych pokoleń. Aż 47% Millenialsów i 53% przedstawicieli Pokolenia Z przyznaje, że dokonało impulsywnych zakupów pod wpływem reklam w mediach społecznościowych.

W krajach takich jak Szwajcaria (67%) i Irlandia (65%) trendy te są szczególnie widoczne, gdzie efektowne oferty i reklamy kierowane personalnie zwiększają presję na wydawanie pieniędzy.

Dlaczego media społecznościowe napędzają nadmierne wydatki?

• Natychmiastowa gratyfikacja: bezproblemowe opcje zakupowe zmniejszają czas na refleksję przed podjęciem decyzji.

• Komunikaty o ograniczonej dostępności: reklamy bazujące na hasłach typu „oferta ograniczona czasowo” wywołują poczucie pilności.

• Personalizacja: algorytmy dostarczają dopasowane promocje zgodne z preferencjami użytkownika.

Te techniki nie tylko wyzwalają impulsywne wydatki, ale także zachęcają do korzystania z kredytów lub odroczonych form płatności, co pogłębia trudności finansowe.

Uzależnienie od kredytów wśród młodszych pokoleń

Podatność finansowa młodych dorosłych jest dodatkowo widoczna w ich rosnącym uzależnieniu od kredytów do pokrycia podstawowych wydatków. Według Europejskiego Raportu o Płatnościach Konsumenckich 2024, Millenialsi (44%) i Pokolenie Z (37%) najczęściej korzystali z kart kredytowych lub pożyczek w ciągu ostatnich sześciu miesięcy. Wskaźniki te są znacznie wyższe niż w przypadku starszych pokoleń, takich jak Boomers (33%) czy Pokolenie Ciche (21%).

Cykl obciążeń finansowych:

1. Zakupy impulsywne: media społecznościowe i oferty Black Friday prowadzą do nieplanowanych wydatków.
2. Kredyty na podstawowe potrzeby: nadmierne wydatki zmuszają młodych konsumentów do korzystania z kredytów.
3. Narastanie zadłużenia: wysokie odsetki od niezapłaconych sald powodują długoterminowe problemy finansowe.

Szeroki problem społeczny

Skutki impulsywnych zakupów i uzależnienia od kredytów wykraczają poza indywidualne problemy finansowe, generując wyzwania dla przedsiębiorstw, gospodarki i całego społeczeństwa.

Dla jednostek:
Nadmierne wydatki i korzystanie z kredytów na pokrycie rachunków mogą prowadzić do spirali problemów finansowych, stresu i niestabilności. W przypadku młodszych pokoleń zjawisko to opóźnia osiąganie kluczowych kamieni milowych, takich jak zakup domu, oszczędzanie czy niezależność finansowa. Długoterminowe skutki dla zdrowia psychicznego są równie niepokojące, jako że stres finansowy jest jednym z głównych czynników wywołujących lęk i depresję.

Dla firm:
Choć zakupy impulsywne mogą krótkoterminowo zwiększać sprzedaż, długoterminowo stwarzają ryzyko dla detalistów. Wyższe wskaźniki zwrotów wynikające z żalu konsumenckiego oraz rosnące korzystanie z metod odroczonych płatności, takich jak BNPL (kup teraz, zapłać później), mogą negatywnie wpływać na płynność finansową i rentowność firm.

Dla gospodarki:
Na poziomie makroekonomicznym rosnące zadłużenie konsumentów zagraża wzrostowi gospodarczemu. Uzależnienie młodych pokoleń od kredytów osłabia ich zdolność do napędzania gospodarki, co podkopuje odporność finansową społeczeństwa i zwiększa obciążenia dla systemów wsparcia społecznego.

Dla społeczeństwa:
Te trendy pogłębiają nierówności. Osoby o niskich dochodach i młodzi dorośli dopiero rozpoczynający swoją drogę finansową są szczególnie narażeni na te negatywne zjawiska. Łatwość dostępu do kredytów, w połączeniu z agresywnymi reklamami, pogłębia ich trudności, zwiększając różnice społeczne i ograniczając mobilność ekonomiczną.

Wezwanie do działania

W obliczu zakupowego szaleństwa Black Friday nawyki finansowe Millenialsów i Pokolenia Z wymagają szczególnej uwagi. Media społecznościowe napędzają impulsywne zakupy, a korzystanie z kredytów stale rośnie. Biznesy, politycy i konsumenci muszą wspólnie pracować nad promowaniem bardziej zrównoważonego podejścia do wydatków. Tylko dzięki zbiorowym wysiłkom możemy przerwać cykl nadmiernych wydatków i zadłużenia, budując fundamenty dla bardziej stabilnej przyszłości finansowej.

Rozwiązanie tych problemów wymaga wspólnego podejścia. Choć konsumenci ponoszą częściową odpowiedzialność za zarządzanie swoimi nawykami finansowymi, kluczową rolę muszą odegrać przedsiębiorstwa i decydenci, tworząc środowisko sprzyjające edukacji finansowej, odpowiedzialnym działaniom reklamowym oraz dostępowi do bezpiecznych i przejrzystych narzędzi finansowych. Współpracując na rzecz ograniczenia społecznych skutków zakupów impulsywnych i uzależnienia od kredytów, możemy stworzyć bardziej sprawiedliwy i zrównoważony krajobraz finansowy.

O raporcie European Consumer Payment Report 2024

Raport European Consumer Payment Report 2024 (ECPR) ukazuje, jak Europejczycy radzą sobie z zarządzaniem finansami domowymi. W badaniu wzięło udział 20 000 konsumentów z 20 krajów europejskich, a prace nad jego realizacją trwały od lipca do sierpnia 2024 roku.